การถอดห่วงคุมกำเนิด (ถอดห่วงอนามัย)

การถอดห่วงคุมกำเนิดหรือถอดห่วงอนามัยนั้น สามารถถอดได้เลยตามที่คุณผู้หญิงต้องการ ทั้งเหตุผลส่วนตัวที่ต้องการมีบุตร หรือเหตุผลเกี่ยวกับภาวะการเจ็บป่วย รวมทั้งการได้รับผลข้างเคียงที่ยากที่จะอดทนได้ต่อไป โดยต้องได้รับการการวินิจฉัยและทำการถอดห่วงอนามัยจากแพทย์ เพื่อความปลอดภัยและได้รับการถอดอย่างถูกต้อง

เรื่องน่ารู้เกี่ยวกับการถอดห่วงอนามัย

• การถอดห่วงอนามัย คืออะไร

• วิธีการถอดห่วงอนามัยมีขั้นตอนอย่างไรบ้าง

• หากต้องการถอดห่วงอนามัยจะต้องทำอย่างไร

• หลังถอดห่วงอนามัย สามารถมีบุตรได้เลยหรือไม่

• การเปลี่ยนจากห่วงอนามัยคุมกำเนิดเป็นวิธีคุมกำเนิดวิธีอื่น

หากต้องการถอดห่วงอนามัยจะต้องทำอย่างไร

• สามารถนัดหมายแพทย์ที่โรงพยาบาล หรือคลินิกโดยไม่จำเป็นต้องมีการเตรียมตัวใดๆเป็นพิเศษ

• แจ้งแพทย์ถึงชนิดของห่วงคุมกำเนิดที่ใส่เอาไว้ และระยะเวลาที่ใส่

ปกติการถอดห่วงอนามัย เป็นการทำหัตถการที่จะทำช่วงไหนของเดือนก็ได้ แต่การถอดห่วงอนามัยทำได้ง่ายขณะมีประจำเดือนเพราะปากมดลูกอ่อนนุ่มตามธรรมชาติ ในกรณีมดลูกทะลุหรือถอดห่วงอนามัยออกยาก (เช่น เมื่อสายห่วงหายไป) ส่งต่อผู้รับบริการไปให้แพทย์ผู้เชี่ยวชาญที่สามารถใช้เทคนิคการถอดห่วงอนามัยที่เหมาะสม

หลังถอดห่วงอนามัย สามารถมีบุตรได้เลยหรือไม่

• สามารถมีบุตรได้ทันทีเลย เนื่องจากห่วงคุมกำเนิดไม่มีฮอร์โมนมารบกวนต่อรอบการตกไข่ (ชนิดที่มีฮอร์โมนก็จะมีในระดับที่ต่ำ ไม่รบกวนต่อการตกไข่)

เปลี่ยนวิธีคุมกำเนิดเป็นวิธีคุมกำเนิดแบบมีฮอร์โมน : ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม (COC) ,ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิด โปรเจสตินอย่างเดียว (POP), ยาฉีดคุมกำเนิดชนิด 1 เดือน , แผ่นแปะคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม, วงแหวนใส่ซ่องคลอดหรือยาฝังคุมกำเนิด

เริ่มใช้ยาเมื่อ

• ถ้าเริ่มในช่วง 7 วันแรกที่มีประจำเดือน (5 วันแรกสำหรับ ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม และ ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดโปรเจสตินอย่างเดียว เริ่มใช้วิธีคุมกำเนิดแบบมีฮอร์โมนได้ในขณะนี้ และถอดห่วงอนามัยออก ไม่จำเป็นต้องใช้วิธีคุมกำเนิดวิธีอื่นๆ ร่วมด้วย
  

• ถ้าเริ่มหลังจาก 7 วันแรกที่มีประจำเดือน (หลังจาก 5 วันแรกสำหรับ ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม และ ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดโปรเจสตินอย่างเดียว) และมีเพศสัมพันธ์ ตั้งแต่มีประจำเดือนเมื่อเดือนที่ผ่านมา เริ่มใช้วิธีคุมกำเนิดแบบมีฮอร์โมนได้ในขณะนี้ แนะนำให้ใช้ห่วงอนามัยต่อไปจนกระทั่งประจำเดือนมาในรอบถัดไป
  

• ถ้าเริ่มหลังจาก 7 วันแรกที่มีประจำเดือน (หลังจาก 5 วันแรกสำหรับ ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดฮอร์โมนรวม และ ยาเม็ดคุมกำเนิดชนิดโปรเจสดินอย่างเดียว และไม่ได้มีพศสัมพันธ์ตั้งแต่มีประจำเดือนเมื่อเดือนที่ผ่านมา แนะนำให้ใช้ห่วงอนามัยต่อไปและถอดห่วงอนามัยออกช่วงมีประจำเดือนในรอบเดือนถัดไป หรือถอดห่วงอนามัยแล้วใช้วิธีคุมกำเนิดวิธีอื่นๆ ร่วมด้วย ในช่วง 7 วันถัดไป (2 วันสำหรับ ยาเม็ดคุม
  กำเนิดชนิดโปรเจสตินอย่างเดียว)

เปลี่ยนวิธีคุมกำเนิดเป็น : ใส่ถุงยางอนามัยชายหรือถุงอนามัยสตรียาฆ่าตัวอสุจิ หมวกยางกั้นช่องคลอด หมวกยางครอบปากมดลูก หรือการหลั่งภายนอกช่องคลอด

เริ่มใช้ยาเมื่อ : ใช้ครั้งต่อไปเมื่อมีเพศสัมพันธ์หลังถอดห่วงอนามัยแล้ว

เปลี่ยนวิธีคุมกำเนิดเป็น : นับระยะปลอดภัย

เริ่มนับในช่วงรอบเดือนเดียวกับที่มีการถอดห่วงอนามัย

เปลี่ยนวิธีคุมกำเนิดเป็นการทำหมันสตรี

• ถ้าเริ่มในช่วง 7 วันแรกที่มีประจำเดือนถอดห่วงอนามัยออก และทำหมันสตรีได้โดยไม่จำเป็นต้องใช้วิธีคุมกำเนิดวิธีอื่นๆ ร่วมด้วย

• ถ้าเริ่มหลังจาก 7 วันแรกที่มีประจำเดือน สามารถทำหมันได้แต่ยังคงใส่ห่วงอนามัยต่อไปจนถึงวันนัดตรวจติดตามอาการหรือช่วงมีประจำเดือนในรอบเดือนถัดไป หากการนัดติดตามอาการภายหลังเป็นไปไม่ได้ เมื่อทำหมันเสร็จเรียบร้อยแล้วให้ถอดห่วงอนามัยออก ไม่จำเป็นต้องใช้วิธีคุมกำเนิดวิธีอื่นๆ ร่วมด้วย

เปลี่ยนวิธีคุมกำเนิดเป็นการทำหมันชาย

• ทำเมื่อใดก็ได้ *สตรียังคงใส่ห่วงอนามัยอยู่จนกระทั่งผลการตรวจน้ำอสุจิของฝ่ายชายยืนยันว่าการทำหมันชายประสบผลสำเร็จ หรือรอจนครบ 3 เดือนเมื่อการทำหมันชายมีประสิทธิภาพเต็มที่

เอกสารอ้างอิง

1. การวางแผนครอบครัวและการคุมกำเนิด (Family planning and contraception), อุษณีย์ แสนหมี่, คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

2. Intrauterine devices: ห่วงอนามัย, น.พ. ธรรมพจน์ จีรากรภาสวัฒน์ และอ. พ.ญ. ทวิวัน พันธศรี, คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

3. ห่วงอนามัย…สำหรับการคุมกำเนิดระยะยาว, รองศาสตราจารย์ ดร. เภสัชกรหญิง นงลักษณ์ สุขวาณิชย์ศิลป์, หน่วยคลังข้อมูลยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม

  Hot Line 081-562-7722 กดโทรออก

  @qns9056c

  อินทัชเมดิแคร์คลินิกเวชกรรม

เรียบเรียงโดย นายแพทย์จิตรทิวัส อำนวยผล
  แก้ไขล่าสุด : 20/12/2022